Overview
Deze les behandelt het verschil tussen exotherme en endotherme reacties, met nadruk op energiediagrammen en relevante begrippen zoals activeringsenergie en reactiewarmte.
Exotherme Reacties
- Exotherm betekent dat er energie vrijkomt (warmte of licht) bij een reactie.
- Voorbeeldreactie: verbranding van methaan (CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2 H₂O + energie).
- Energie is opgeslagen in beginstoffen en komt vrij tijdens de reactie.
- Producten bevatten minder energie dan beginstoffen.
- In een energiediagram staan beginstoffen hoog en producten laag.
- Voor de reactie start, is activeringsenergie nodig (energiebarrière overwinnen).
- Reactiewarmte (ΔE) is kleiner dan nul bij exotherme reacties.
Endotherme Reacties
- Endotherm betekent dat er energie wordt opgenomen tijdens een reactie.
- Voorbeeld: fotosynthese in planten (lichtenergie wordt opgenomen).
- Beginstoffen bevatten minder energie dan de producten.
- In een energiediagram staan beginstoffen laag en producten hoog.
- Ook hier is activeringsenergie nodig om de reactie te starten.
- Reactiewarmte (ΔE) is groter dan nul bij endotherme reacties.
Energiediagrammen
- Exotherme reactie: beginstoffen hoog, producten laag, ΔE < 0.
- Endotherme reactie: beginstoffen laag, producten hoog, ΔE > 0.
- Geactiveerde toestand wordt weergegeven als een "bergje" in het diagram.
- Tekenen van beide energiediagrammen is belangrijk voor begrip.
Key Terms & Definitions
- Exotherm — reactie waarbij energie vrijkomt.
- Endotherm — reactie waarbij energie wordt opgenomen.
- Activeringsenergie — minimale energie die nodig is om een reactie te starten.
- Reactiewarmte (ΔE) — verschil in energie tussen beginstoffen en producten.
Action Items / Next Steps
- Teken beide energiediagrammen in je schrift, inclusief ΔE.
- Oefen met voorbeelden op kia.nl.
- Bekijk uitlegvideo’s en oud examenmateriaal voor extra oefening.