Cześć kochani Witam was bardzo serdecznie na kanale pracowni literackiej za chwilę porozmawiamy sobie o miejscu Andrzeja stasiuka a ponieważ dzisiaj właśnie z innego miejsca nadaje to mam wrażenie że te kwestie bardzo do siebie pasują ten utwór to zaledwie kilka stron więc bardzo was Zachęcam do sięgnięcia po te stronki bo dzięki temu będziemy mogli sobie teraz wspólnie po prostu tę wiedzę ułożyć I mieć taką świadomość że już doskonale się w tym utworze orientujemy a zatem na maturze będziecie bez problemu mogli do niego nawiązywać to co nie przedłużam działamy i streszczamy miejsce Andrzeja stasiuka Pamiętajcie też o notatkach do matury.pl bo tam również znacznie dłuższe utwory jak między innymi kilkusetronicowy Potop jest opracowany No i o kursach do matury gdzie te wszystkie notatki opracowania pytań jawnych i tak dalej znajdziecie w jednym To co działamy na początku nieco o samym Andrzeju stasiuku Jest to artysta który nadal żyje co nie jest normą jeśli chodzi o Canon właśnie szkolny czyli urodzony w 1960 roku jest to w ogóle laureat nagrody Nike którą otrzymał za utwór jadąc do babadag poza tym utworem stworzył między innymi te właśnie opowieści galicyjskie z których pochodzi miejsce mury hebronu dukle więc znany twórca poza tym jest też eseistą dramaturgiem poetą to ważne No i cóż możemy powiedzieć że on łączy w sobie taki styl reporterski i poetycki czyli bardzo ciekawa twórczość idea tego utworu miejsce to rekonstrukcja losów cerkwi pod wezwaniem Świętego Dymitra Męczennika która zawiera filozoficzne rozważania o czasie przestrzeni przemijaniu i opowieści miejsce nie ma wymia mówi Narrator jest punktem i nieuchwytną przestrzenią i to jest najważniejsze cytat z tego utworu on się pojawi jeszcze w dalszej części notatki ale warto go sobie zapamiętać utwór został wydany w 95 roku należy oczywiście do literatury współczesnej skoro autor się urodził w roku 60 rodzaj to epika i gatunek opowiadania ale co ciekawe badacze często używają takiego terminu który stosuje sam autor czyli fikcyjny reportaż i ten termin oznacza takie utwory w których odnajdziemy elementy reportażu poetyckie oraz fikcyjne fragmenty i filozoficzne rozważania o ludzkiej egzystencji historii naturze bytu i innych uniwersalnych tematach A zatem Jeżeli tak rozumiemy fikcyjny reportaż No to miejsce się do tego gatunku będzie zaliczać geneza utwór nawiązuje do autentycznego wydarzenia jakim było przeniesienie cerkwi pod wezwaniem Dymitra z dawnej łemkowskiej wsi Czarne do skansenu w Nowym Sączu Stasiu przed przenosinami świątyni pilnował jej jako dozorca czyli ma takie właściwe autentyczne prywatne kontakty z tym miejscem tytuł oznacza rzeczywiste miejsce w Beskidzie Niskim w którym stała cerkiew a także przedmiot filozoficznych rozważań tutaj te dwa porządki będą ze sobą współdziałać narracja przebiega w dwóch planach jeden osadzony w przyszłości dotyczy procesu budowania cerkwi drugi w teraźniejszości narratora oglądającego miejsce w którym ta cerkiew kiedyś stała czas akcji nieokreślony dokładnie czyli przeszłość No bo tu mamy te opowieści wszystko zaczęło się jakieś 200 lat temu i teraźniejszość na pewno nie później inni że rok 93 kiedy cerkiew została rozebrana i ta nieokreśloność co do początku pracy nad świątynią jest istotna dla narratora Który mówi że ten bezprzymiotnikowy czas sprawia już można wymyślać które są napędzane przez ludzką wyobraźnię i miejsce akcji no to raz jeszcze możemy wywnioskować że Chodzi tutaj o Beskid Niski dawno łemkowską wieś czarne i dokładnie tę cerkiew bohaterowie mamy tylko dwóch narrator i zarazem bohater którego dokładnie nie Poznajemy No ale możemy stwierdzić że jest to mężczyzna najpewniej miejscowy który ma taką ma wiedzę historyczną skłonność do filozoficznych rozważań jest emocjonalnie zaangażowany w dzieje regionu zwłaszcza w historię cerkwi i z jego rozważań też wyłania się człowiek wrażliwy na otaczający świat także ten niewidzialny nie dotykalny a drugi bohater to mężczyzna z aparatem fotograficznym Czyli po prostu turysta który natrafił na to miejsce no i nic konkretnego tu więcej nie wiemy o nim niż to że zadaje pytania streszczonko teraz bardzo króciutkie No bo cały utwór króciutki opowiadanie zaczyna się w miejscu w którym kiedyś stała cerkiew teraz jest tu tylko prostokąt szarej gliniastej ziemi mężczyzna z aparatem fotograficznym zagaduje narratora co tu było Ten odpowiada lakonicznie czyli skrótowo na jego pytania po zarysowaniu tej scenki narrator wyznaje że wielokrotnie próbował wyobrazić sobie początek powstawania cerkwi tata jest niepewna A to zachęta do domysłów najprawdopodobniej tu cytat wszystko zaczęło się zimą wtedy jest najwięcej czasu a transport stosunkowo łatwy stwierdza potem wyobraża sobie bardzo sugestywnie u w początek wyszukiwanie odpowiednich drzew piłowanie przewóz w trudnych zimowych okolicznościach nadaje imiona bohaterom Wasyl Iwan może semen pomyślałam sobie ciągnie dalej że mężczyzna zapewne przez przypadek sfotografował przestrzeń w której znajdował się ikonostas czyli ozdobne przegroda we wnętrzu cerkwi po krótkim opisie światła słonecznego kontynuuje rekonstrukcję budowy cerkwi no więc prawdopodobnie tu znowu cytat zaczynali w błocie w czwartym niepewnym stanie skupienia ustawiali węgielny kamienie wyznaczające zarys babińca nawy i prezbiterium opis zawsze ten etap pracy snuje przypuszczenia że jesienią Pewnie było już po wszystkim przywijano gonty forma się zamknęła następnie narrator dzieli się oryginalną uwagą mówi że cytat w świątyniach najmniej fascynujące są obrazy i przedmioty za nadto przypominają resztę rzeczywistości najwyraźniej dla niego najbardziej interesująca jest sama przestrzeń w środku budowli niemal niematerialna zamknięte w bryle powietrze uformowana sklepieniem ścianami i architektonicznym szczegółem przestrzeń stanowią najdoskonalsze odwzorowanie tęsknoty można wejść czuć na skórze dotyk Lecz wszystko przepływa między palcami Można zatrzymać w płucach lecz tylko chwilę Dalej narrator wspomina o potomkach Budowniczych wysiedlonych przed 50 laty którzy zaczęli odwiedzać swoje rodzinne tereny kiedy niedawno otwarto Wschodnią granicę jeden z wysiedleńców sparaliżowany starzec dzielił się chętnie swoimi wspomnieniami na pożegnanie powiedział No właściwie to można by już umierać narrator myślami wraca do czasów kiedy wąskimi schodami wchodził na strych cerkwi te wspomnienia przerywa muturysta mówiąc dobrze by było co jest reakcją na informacje że są plany aby rozebraną cerkiew złożyć na nowo narrator jednak nie jest przekonany do tej idei według niego wizja odnowionej świątyni stojącej pomiędzy innymi domami sprzętami tak samo wyjętymi z ich czasu i miejsca ma w sobie skazę jednowymiarowości Dlaczego Dlatego że miejsca nie można przenieść miejsce Nie ma wymiarów jest punktem i nieuchwytną przestrzenią ale tymi jak i wszystkimi innymi przemyśleniami nie dzieli się z turystą opowiadanie kończy się krótką wymianą zdań A w którym miejscu było wejście zapytał tu stoi pan na proch motywy literackie cerkiew I tu mamy objaśnienia Punktem wyjścia opowiadania jest odpowiedź na pytanie co stało w miejscu w którym teraz widnieje prostokąt szarej gliniastej ziemi narrator opierając się na swojej wiedzy ale i na wyobraźni próbuje zrekonstruować proces powstawania cerkwi od momentu ścinania drzew Łemkowie czarne to wieś która w latach 30 XX wieku była ważnym ośrodkiem Kultury łemkowskiej w 1945 roku większość i mieszkańców wyjechała do ZSRR a reszta została przesiedlona w 1947 w ramach akcji Wisła Narrator opowiada o wizytach wysiedlonych przed laty potomkach Budowniczych cerkwi które miały miejsce gdy niedawno otwarto granice przemijanie bardzo ważny motyw opowiada rekonstrukcja pewnego procesu budowania cerkwi który kiedyś się skończył i którego efekt cerkiew zaczął ulegać zniszczeniu przemijanie czasu Jest to opisane plastycznie ale i w sposób nieoczywisty świetnym przykładem jest następujący fragment z czasem opuszczona cerkiew zaczęła pochylać się na bok wilgoć nadjadła północne podwaliny pomiędzy belkami rysowały się szpary spod cienkiej warstwy Wapiennego tynku przedzierało próchno delikatny złotawy pył Myślałem że jest to znak zwycięstwa nietrwałości ale to przecież żywe bakterie roztocza i owady pokonywały iluzoryczny marmur pamięć kolejny bardzo ważny motyw o cerkwi cały czas pamiętają wysiedleni Łemkowie jeden z nich 90-letni sparaliżowany starzec został przywieziony przez rodzinę do rodzinnej wsi żeby mógł przed śmiercią obejrzeć tytułowe miejsce szedłem później obok wozu relacjonował narrator a stary człowiek wskazywał miejsca gdzie stały domy imiona odpowiadał okruch jakiś wydarzeń jechał przez wieś która istniała w jego pamięci miejsce według narratora miejsca nie można przenieść miejsce Nie ma wymiarów jest punktem i nieuchwytną przestrzenią w związku z tym nie ma on pewności czy przeniesienie i odrestaurowanie świątyni ma sens dalej opowieść narrator to człowiek opowieści znuje historii zastanawia się nad ich sensem potrzeba porządku nazwy skutku i przyczyny dotyczy również imaginacji twierdził z tego biorą się wszystkie zmyślone historie w których z czasem zaczynamy wierzyć wyobraźnia jego rekonstrukcja również zawiera elementy zmyślone wyobrażone fikcyjne utwór miejsce Jest reprezentatywny dla twórczości stasiuka którą on sam definiurował jako fikcyjne reportaże kochani jak zwykle część elementów w tym opracowaniu była szczególnie podkreślona pojawiała się dwa trzy razy po to aby została w waszej głowie Pamiętajcie przemijanie pamięć miejsce to najważniejsze motywy związane z tym pięknym ciekawym i krótkim utworem więc się cieszymy a jeżeli jest coś dłuższego i załamujecie ręce to zapraszam na dodatki do matury.pl i na kursy do matury.pl Gdzie jest ze mną bezpośredni kontakt i można mnie o wszystko co się polonistycznego chce zapytać A tam już właśnie w kursach do matury idziemy razem Buziaczki Uściski i co działamy dalej pa