โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์

Sep 18, 2024

บันทึกการเรียนเรื่องโครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์

คำถามทบทวน

  • หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตคืออะไร? (เซลล์)
  • โครงสร้างพื้นฐานของเซลล์มีอะไรบ้าง?
  • เซลล์ของสิ่งมีชีวิตแตกต่างกันอย่างไร?
  • การจำแนกสิ่งมีชีวิตโดยใช้เซลล์เป็นเกณฑ์ทำได้อย่างไร?

ชนิดของเซลล์

  • Prokaryotic Cell: ไม่มีนิวเคลียส, DNA ลอยเคว้งคว้าง เช่น แบคทีเรีย, สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน
  • Eukaryotic Cell: มีนิวเคลียส, DNA มีเยื่อหุ้ม เช่น พืช, สัตว์, เห็ดรา, ยีสต์

โครงสร้างพื้นฐานของเซลล์

  • เยื่อหุ้มเซลล์ (Cell Membrane): มี Phospholipid Bilayer, เป็นเยื่อเลือกผ่าน, มีโปรตีนหลากหลายชนิด
  • ผนังเซลล์ (Cell Wall): พบในพืช, สาหร่าย, แบคทีเรีย, ฟังจาย; ทำหน้าที่ให้ความแข็งแรง
  • ไซโตพลาสซึม (Cytoplasm): มีสองส่วนหลักคือ ไซโตซอล (ของเหลว), ออร์แกนเนล

ออร์แกนเนลหลักในเซลล์

  • Ribosome: ทำหน้าที่สังเคราะห์โปรตีน, ไม่มีเยื่อหุ้ม
  • Endoplasmic Reticulum (ER):
    • Rough ER (มีริโบโซม): สร้างโปรตีน
    • Smooth ER: สร้างเสตียรอยด์, กำจัดสารพิษ
  • Golgi Complex: ขนส่งสาร, ปรับแต่งโปรตีน
  • Lysosome: มีเอนไซม์ย่อยสลายสาร, ทำลายออร์แกนเนลเก่า
  • Vacuole: รักษาดุลยภาพ, เก็บสะสมสาร
  • Mitochondria: สร้างพลังงาน (ATP), มีเยื่อหุ้มสองชั้น
  • Plastid:
    • Chloroplast: สังเคราะห์แสง
    • Chromoplast: มีสารสีเหลือง/ส้ม/แดง
    • Leukoplast: สะสมแป้ง
  • Peroxisome: สลายสารพิษ
  • Centriole: ช่วยในการแบ่งเซลล์ (เฉพาะสัตว์)
  • Cytoskeleton: รองรับโครงสร้างเซลล์ มีสามประเภทคือ ไมโครฟิลาเมนต์, อินเตอร์มีเดียตฟิลาเมนต์, ไมโครทูบูล
  • Nucleus: ควบคุมการทำงานของเซลล์, มีเยื่อหุ้มสองชั้น, ประกอบด้วย DNA, โครมาติน, นิวคลีโอรัส

สรุป

  • เซลล์แบ่งออกเป็นสองประเภทหลักคือ Prokaryotic และ Eukaryotic
  • ออร์แกนเนลแต่ละประเภทมีหน้าที่เฉพาะ
  • โครงสร้างของเซลล์มีความซับซ้อนและแตกต่างกันไปตามหน้าที่